विशेष

माघ महिना नै विशेष, स्वास्थ्यकाे सवालमा झनै महत्वपूर्ण

• गाउँ सहर संवाददाता
• ७ माघ शुक्रबार, २०७८ | १२:३२:०० मा प्रकाशित

काठमाडाैँ । आज माघ ७ गते । धेरैलाई थाहा नहुनसक्छ माघ महिनाकाे महत्व, त्यसैले हामी आज यहि महिनाकाे चर्चा गरिरहेका छाैँ । यो महिना नदीमा नुहाउनु र दान गर्नु शुभ मानिन्छ । पुराणका अनुसार यो महिना शुभ कार्यका लागि पनि उत्तम मानिन्छ । यस महिनामा भगवान विष्णुको पूजा गर्नाले विशेष पुण्य प्राप्त हुन्छ । यो हिन्दू पात्रो अनुसार एघारौं महिना मानिन्छ । यो फेब्रुअरी १६ मा समाप्त हुनेछ । हिन्दू संस्कृतिमा माघ महिनालाई सबैभन्दा महत्वपूर्ण मानिन्छ ।

स्वास्थ्यको लागि विशेष
माघ महिनामा धूपदान गर्नाले स्वास्थ्यसम्बन्धी धेरै समस्याहरू क्रमशः समाप्त हुन थाल्छन् । यस महिनामा सूर्यदेवको आराधना गर्ने विशेष महत्व रहेको बताईएको छ । यस समयमा सूर्यबाट निस्कने किरण स्वास्थ्यका लागि फाइदाजनक मानिन्छ । यसले शरीरलाई भिटामिन डी दिन्छ । घामको किरणले बालबालिकालाई निमोनिया र चिसोजन्य रोगबाट बचाउन सक्छ । साथै, वृद्धवृद्धाहरूले पनि केही समय यो घाममा बस्नु पर्छ । यसले हड्डीसँग सम्बन्धित समस्यामा आराम दिन्छ ।

माघ महिना र तिल
यो महिनामा अधिकांश तिलको प्रयोग गरिन्छ । संकष्टी चतुर्थी, षटिला एकादशी, तिल द्वादशी, अमावस्या, तिलकुण्ड चौथ, अजा एकादशी र माघ महिनाको पूर्णिमा । तिलबिना यी व्रत र चाडपर्व अधुरो हुन्छन् । तिल खाने र दान गर्ने नियम छ । यी तीज-चाडहरूसँगै महिनाभर तिललाई पानीमा हालेर नुहाउने विधि पनि भनिएको छ । यो महिनामा तिल खानु स्वास्थ्यका लागि राम्रो हुन्छ । तिलमा पाइने पौष्टिक तत्वले शरीरलाई वर्षभर स्वस्थ राख्छ ।

माघ महिनामा स्नान दान
भगवान विष्णुको निकटता प्राप्त गर्न माघ महिनामा स्नान, दान र पूजा गर्नुपर्ने शास्त्रमा उल्लेख छ । साथै सबै दोषबाट मुक्ति प्राप्त हुन्छ । न्यायसिन्धु ग्रन्थमा प्रत्येक व्यक्तिले माघ महिनामा एकपटक पवित्र नदीमा स्नान गर्नुपर्ने उल्लेख गरेको छ । मत्स्य पुराण र ब्रह्मवैवर्त पुराणमा माघ महिनामा दान र तपस्या गर्ने भनिएको छ । यससँगै माघ महिनामा पितृको श्राद्ध गर्ने व्यवस्था पनि छ ।

पितृहरूको लागि विशेष महिना
कल्पवास माघ महिनामा गरिन्छ । पौराणिक कथा अनुसार महाभारतको युद्धमा वीरगति प्राप्त गरेका आफ्ना आफन्तहरूलाई मोक्ष दिलाउन युधिष्ठिरले माघमा कल्पवास गरेका थिए । उदाहरणका लागि, माघ महिनाको कृष्ण पक्षको अष्टमी तिथिमा अन्वास्तक श्राद्ध गरिन्छ । त्यस्तै माघ शुक्ल पक्षको द्वादशी तिथिमा भीष्म द्वादशी मनाइन्छ । जसले पितृलाई तर्पण अर्पण गरेका छैनन्, उनीहरूले यस दिन तर्पण चढाएर लाभ प्राप्त गर्न सक्छन् ।