स्वास्थ्य

सुगर ! ‘आत्तिनु पर्दैन, ध्यान दिए पुग्छ’

• गाउँ सहर संवाददाता
• ८ जेठ बुधबार, २०७६ | १४:०८:०० मा प्रकाशित

काठमाडाैँ । सुगर, डायबिटीज, मधुमेह, चिनीरोग एउटै रोग हो । व्यस्त जीवनशैली र खानपानमा बेहोसियारीले अधिक जनसंख्या सुगर रोगबाट पीडित बनेका छन् । बंशाणुगत पनि सुगर देखापर्ने गर्दछ । 

सुगर हाम्रो शरीरमा इन्सुलिनको अभाव वा त्यसको कार्यक्षमतामा आएको कमिको कारण उत्पन्न हुने गर्दछ । हुन त यसलाई निको नहुने रोग पनि भनिन्छ तर नियन्त्रण भने सम्भव छ । नियमित व्यायाम तथा खानपिनमा ध्यान दिन सके सुगर नियन्त्रण हुन्छ । 

इन्सुलिनको उत्पादनमा कमी, बंशाणुगत, मोटोपना, इन्सुलिन रेजिस्टेन्स नहुनु जस्ता कारणले सुगर रोग लाग्ने गर्दछ । यो रोग लाग्दा तिर्खा लाग्नु, भोक लाग्नु, पिसाव धेरै लाग्नु, थकान महशुष हुनु, तौल घट्नु, रिंगटा जस्ता लक्षणहरु देखिन्छन् । यसकारण रोग लागेको थाहा भएपछि रगतमा ग्लुकोजको मात्रा खाली पेटमा १०० एमजीडीएल भन्दा कम र खाना खाएको २ घण्टापछि ८० देखि १४० मिग्राडेलि राख्नु जरुरी हुन्छ । चिकित्सकको निगरानीमा बस्नु अपरिहार्य छ ।

सुगरको विरामीले तेल कम गर्ने, बोसो भएका मासु नखाने, चिल्ला वस्तु नखाने, कोक फेन्टा नखाने, बदाम काजु, हर्लिक्स, आदि परेजमा बस्नुपर्दछ । रक्सी पूर्णरुपमा बन्द गर्नु आवश्यक छ । 

तर कागति पानी, सोडा पानी, फिक्का चिया, काँक्रो, गाजर, गोलभेँडा, मुला, हरियो सागसब्जी, साधारण मरमसला, हर्बल चिया, पातलो महिलाई बार्नु पर्दैन ।

सुगर रोग व्यवस्थापनमा ध्यान दिनुपर्ने कुराहरु

1. शारीरिक व्यायाम— दैनिक ४५ मिनेटदेखि १ घण्टा हिँड्ने, खेतबारीमा हलुका काम गर्ने, सामान्य खेलकुदमा सहभागी हुने ।
2. चिल्लो, गुलियो परिकार नखाने ।
3. धूम्रपान, सूर्तीजन्य पदार्थ जस्तैः रक्सी, चुरोट, सुर्ती, बिँडी, गुट्खा, पानको सेवन नगर्ने ।
4. लामो समयसम्म भोकै नबस्ने ।
5. खानासँगै सदाल, हरियो सागसब्जी, सुप प्रशस्त मात्रामा खाने ।
6. गहुँ, मकै, कोदो, फापर जस्ताबाट बनेका परिकार खाने ।
7. दैनिक प्रशस्त मात्रामा पानी पिउने ।
8. योग, ध्यान, प्रणायाम गर्ने र मानसिक तनाव मुक्त जीवन जिउने कला सिक्ने ।

अन्त्यमा, हरेक मानिसले ३५ वर्षपछि नियमित रूपमा सुगर, टोटल कोलेस्ट्रोल, मृगौलाको र आँखाको र कलेजोको जाँच गराउनुपर्छ । खानपिन ठीक राख्ने, नियमित व्यायाम गर्ने र सुगरलाई नियन्त्रण राख्ने औषधि सेवन गर्नाले सुगर नियन्त्रण हुन्छ, सुगरका कारणले हुने अरू रोगहरूबाट बच्न सकिन्छ ।